Deze blog bevat affiliatelinks. Lees hier meer over wat affiliatelinks zijn en waarom ik ze gebruik.
Alles over SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth)
Wat is SIBO?
SIBO staat voor Small Intestinal Bacterial Overgrowth. In het Nederlands: overgroei van bacteriën in de dunne darm.
Het is normaal dat er bacteriën in je dunne darm zitten. Maar als het er te veel zijn of bacteriën van de verkeerde soort, dan kunnen deze de balans in je darmen verstoren. En dat kan voor darmklachten zorgen.
Er is in Nederland nog niet veel bekendheid rondom SIBO. In de Verenigde Staten worden er langzaam steeds meer onderzoeken naar gedaan. Onderzoeken laten zien (zie hier een voorbeeld) dat SIBO vaak voorkomt bij mensen met PDS (het Prikkelbare Darm Syndroom).
In het hierboven genoemde onderzoek wordt er naar 25 onderzoeken gekeken waarbij mensen PDS hebben. Er wordt hier onder andere gekeken naar hoe vaak SIBO voorkwam bij mensen met PDS en bij gezonde mensen in de controlegroep.
Uit deze onderzoeken bleek dat de kans dat iemand met PDS SIBO had meer dan 5x zo hoog was dan bij een gezond persoon.
Ze geven bij deze onderzoeken aan dat er wellicht een link tussen PDS en SIBO, maar dat er wel nog meer onderzoek nodig is om dit te bewijzen.
Deze onderzoeken geven wel aan dat het goed zou zijn als SIBO bij dokters en behandelaars bekender wordt.
En dat er vaker wordt gekeken naar of SIBO misschien de veroorzaker is van de klachten bij mensen waarbij het FODMAP dieet niet tot voldoende vermindering van de klachten leidt. Dan kunnen de klachten namelijk beter worden aangepakt.
Wat zijn de symptomen van SIBO?
Het lastige aan SIBO is dat de symptomen van SIBO overeenkomen met andere darmproblemen, zoals PDS. Dat maakt het moeilijker te onderscheiden.
Symptomen van SIBO kunnen onder andere zijn:
- Extreme winderigheid
- Buikpijn en krampen
- Plakkerige ontlasting
- Gasvorming
- Vermoeidheid
- Voedselovergevoeligheid
- Slechte vertering
- Misselijkheid
- Ongewenst gewichtsverlies
- Een vol gevoel
Daarnaast is het bij SIBO vaak zo dat klachten vrij snel na de maaltijd optreden. Krijg je snel na het eten last van buikpijn, krampen en winderigheid? Dan zou dat op SIBO kunnen duiden.
Hoe ontstaat het?
Over het ontstaan van SIBO is nog niet ontzettend veel duidelijk. Hier moet nog meer onderzoek naar gedaan worden. Maar het is al wel bekend dat mensen met een van de volgende aandoeningen of symptomen een grotere kans hebben op SIBO:
- Als je een voedselvergiftiging hebt gehad
- Als je een parasiet hebt gehad in de darmen
- Als je verminderd maagzuur hebt of langdurig gebruik hebt gemaakt van maagzuurremmers.
- Als je een inflammatory bowel disease hebt (de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa)
- Na een operatie aan je dunne darm of een darminfectie
- Na langdurig gebruik van medicatie, zoals antibiotica. Of het misbruik van drugs of alcohol.
- Als je PDS hebt (dat blijkt uit het onderzoek dat ik hierboven aanhaalde)
- Als je diabetes hebt
Hoe kan SIBO gediagnosticeerd worden?
Ik heb in deze blog al meerdere keren genoemd dat er nog meer onderzoek nodig is m.b.t. SIBO en dat is helaas ook het geval wat betreft de diagnose.
Er zijn op dit moment een paar methoden waarmee SIBO gediagnosticeerd kan worden. In Nederland is een ademtest de meest gebruikte methode:
- Glucose/lactulose ademtest: bij deze test drink je een drankje met glucose of lactulose en doe je daarna een ademtest. De uitgeademde lucht wordt dan gemeten op waterstof, methaan en CO2.
Welke van de twee ademtesten het beste is, is afhankelijk van de klachten die je hebt.
Het enige nadeel van deze testen is dat ze bij SIBO nog regelmatig vaak een vals positieve of vals negatieve uitslag geven, waardoor de test niet altijd betrouwbaar is. - Vaststelling door een diëtist of behandelaar: je diëtist of behandelaar kan ook vaststellen dat er waarschijnlijk sprake is van SIBO door het uitgebreid bespreken van je klachten, het stellen van vragen en het eventueel laten invullen van een analyselijst.
- Ontlastingtest (fecesonderzoek): een ontlastingonderzoek laat zien welke micro-organismen er in de darmen aanwezig zijn en in welke hoeveelheid. En of er bijvoorbeeld een te grote hoeveelheid van deze micro-organismen aanwezig is, wat weer voor klachten kan zorgen.
Ook kunnen met het ontlastingsonderzoek andere stoffen worden aangetoond die iets kunnen vertellen over de gezondheid van je darmen.
Het nadeel van een ontlastingonderzoek is dat je hiermee niet kunt aantonen of de bacteriën die worden gevonden zich in de dikke of in de dunne darm bevinden.
Bij mij persoonlijk is bepaald dat de kans groot is dat ik SIBO heb door een ontlastingtest en aan de hand van een omschrijving van de klachten die ik heb.
Op dit moment is de ademtest in Nederland de meest betrouwbare methode om SIBO vast te stellen. Maar het is altijd goed om met je behandelaar te overleggen wat voor jou de beste optie is.
Bron: het boek SIBO van Joyce Bijl en Jacqueline Gerrits
Hoe kan SIBO behandeld worden?
Er zijn verschillende manieren om SIBO aan te pakken. Maar ook de behandeling van SIBO staat nog in de kinderschoenen.
Het hersteltraject kan best lang duren en de behandeling is heel erg afhankelijk van de soort klachten die je hebt.
Er moet goed gekeken worden naar hoe je op een bepaalde behandeling reageert en op basis daarvan kunnen de vervolgstappen weer worden aangepast.
Vaak is een eliminatiedieet onderdeel van een SIBO behandeling, net als supplementen.
Maar het kan bijvoorbeeld ook dat er antibiotica wordt ingezet of prokinetica (medicijnen die de spieren van het maagdarmkanaal stimuleren).
Ik denk dat ik SIBO heb, wat nu?
Vermoed jij dat je SIBO hebt? Dan raad ik aan om op zoek te gaan naar een dokter, diëtist of behandelaar die ervaring heeft met het behandelen van SIBO.
SIBO is nog vrij onbekend en niet alle dokters en diëtisten zijn daarom bekend met SIBO.
Omdat de behandeling van SIBO lastig is, best lang kan duren en omdat de behandeling per persoon verschilt, is het belangrijk om dit te doen onder begeleiding van een specialist.
Ik raad sterk af om zelf te gaan experimenteren met supplementen en bijvoorbeeld het SIBO dieet.
Dit omdat de aanpak en suppletie echt moet worden afgestemd op jouw persoonlijke situatie. En als je zelf wat gaat proberen is de kans groot dat het niet werkt en dat je tekorten oploopt.
Om meer te leren over wat SIBO is en welke behandelmethoden er mogelijk zijn, raad ik het boek SIBO van Joyce Bijl en Jacqueline Gerrits van harte aan.
Deze diëtisten hebben zich gespecialiseerd in SIBO en hebben in hun boek informatie vanuit verschillende studies over SIBO gebundeld.
Ik vond dit boek heel interessant om SIBO beter te leren begrijpen en inzicht te krijgen in de behandelmethoden en opties.
Dit boek kan je handvaten geven om met een dokter of diëtist in gesprek te gaan om jezelf op SIBO te laten testen als je vermoed dat je dit hebt of om te vragen naar een behandeling.
Was jij al bekend met SIBO? Of is er bij jou SIBO vastgesteld? Ik ben heel benieuwd naar ervaringen van andere mensen. Laat gerust een comment achter in de reacties hieronder!
Samen gaan we voor buikpijnvrij!
Schrijf je in voor de Karlijn's Kitchen nieuwsbrief en ontvang mijn gratis e-book met 10 onmisbare tips voor FODMAP beginners!
11 reacties
Dag Karlijn bedankt voor alle info! Ik volg mijn eigen dieet want ik kan moeilijk dierlijke vetten verteren of suikers ! In heb door operaties bijna geen dikke darm meer en daar wordt door u weinig aandacht aan gegeven, wel over dunne darm. Als ik veel stress ondervindt dan heb ik gegarandeerd zware diarree zodat ik een paar dagen en nachten op toilet zit! Ik neem maagzuurremmers omdat mijn maagspier gescheurd is!! Verder kan ik bijna niets van uw gerechten bereiden wegens teveel suiker en vetten! Dus ik beschouw mijn geval nog erger als Sibo. Ik hoop wel dat u hierdoor geholpen wordt en wens u veel succes! Ik blijf wel uw blog volgen want ik kan sommige van uw gerechten aanpassen aan mijn verteringssysteem😀👍
Beste Karlijn. Ongelooflijk hoeveel jij investeert voor mensen met PDS en nu ook Sibo.
Ik heb een stevige mate van PDS . Met het fodmapdieet kom ik een heel eind, zeker met ondersteuning van tempocol maagsapresistente muntoliecspsules en magnesium hydroxide. Het aanvankelijke lage resultaat van fodmap bleek bij nader onderzoek te komen door macrogol ( lactose!) en een verzakking van dunne en later dikke darm. Doordat ontlasting niet weg kon verwarde ik dat met ernstige obstipatie veroorzaakt door alleen PDS. Wellicht goed ook dit een keer te vermelden als mogelijk aandachtspunt of valt dit buiten jou gebied?
Vr gr. Odile
Hoi Karlijn,
Ik voel me als herboren na mijn SIBO behandeling.
Ik schreef het al eerder, bij mij is ook SIBO vastgesteld, met de ademtest.
Ik heb als behandeling gekozen voor de ‘snelle route’. Mijn orthomoleculair arts heeft een ‘elemental diet’ voorgeschreven. Een soort sonde-voeding die je uit een beker drinkt. De kuur duurde 3 weken, je mag dan helemaal niets eten, alleen dat spul drinken.
Ik ben na de kuur helemaal van mijn SIBO af. Ik kan weer alles eten. Ik heb geen klachten meer.
De kuur met het Elemental Diet (van Nutricia) is best pittig. Het smaakt vies en het is lastig omdat je niets mag eten. Ik heb er ‘smaaksachets’ bij gekocht. Smaak ‘kersen-vannille’ en dan is het goed te doen. Het is best duur, maar als het voorgeschreven is door een (orthomoleculair) arts wordt het helemaal vergoed door de zorgverzekering. Dus het kostte mij niets.
Dat dieet zorgt ervoor dat de bacterien in de dunne darm afsterven. Na het dieet ben je wel nog 2 maanden bezig met het aanvullen van ‘goede’ bacterien (voor de dikke darm) en om ervoor te zorgen dat het niet terug komt. Ik neem dus elke dag ‘My Own Blend’ – dat is een op jou toegespitst preparaat van ‘goede darmbacterien’, probiotica dus, maar helemaal op jouw darmen toegespitst. Daar is eerst onderzoek voor gedaan bij het microbiome center.
Daarbuiten neem ik nog 3x /dag 2 capsules Atrantil; 3x/dag 1 capsule Orenago XL, en 3x/dag 20 druppels Iberogast. Ik voel me heel goed, als herboren. Wat een verschil als je spijsvertering het goed doet.
Ik heb de moeite gedaan dit hier op te schrijven omdat ik hoop er andere mensen mee te helpen. Net zoals jij ons ook helpt met je recepten.
Hartelijke groet, Lisette
Wat ontzettend fijn dat je je zoveel beter voelt! Ik heb ook gelezen over het elemental dieet, het lijkt me wel echt heel heftig om die weken helemaal niets te mogen eten, maar wel fijn dat het zo goed helpt! Ik hoop dat je je zo goed blijft voelen.
Super fijn dat hier een online platform voor gecreëerd gaat worden! Samen staan we sterk en door ervaringen te delen voelde ik me een stuk minder alleen in deze situatie. Sibo is nog heel onbekend en het is zo belangrijk dat hier meer duidelijkheid over wordt gegeven.
Wat een superinteressante informatie Karlijn en Lisette ook. Ik ben nu het Sibo dieet aan het volgen via een online programma, het D.A.R.M dieet wat veel informatie geeft die jullie benoemen. Ik heb zeer waarschijnlijk ook SIBO en overweeg het elemental duet met de zakjes. Alleen ik wil dit wel graag doen onder begeleiding van een arts. Hebben jullie adressen waar je hiervoor terecht kan?
heel fijn dat je ons zo goed op de hoogte houdt over pas en sibo.
Hallo Lisette,
Ik heb Coeliakie, PDS en waarschijnlijk ook SIBO.
Tevens heb ik een parasiet (2x getest), Dientamoebe fragilis. De huisarts wil hier niets aan doen, die verdwijnt vanzelf ……..
Graag zou ik de naam van de orthomoleculair adres krijgen, ik voel als laatste redmiddel wel voor het Elemental Diet.
Kunt u mij de naam geven?
Ik las trouwens wel dat Iberogast uit de handel is genomen vanwege mogelijke ernstige leverschade.
Hoi Ria,
Ik hoop dat je intussen al een stuk verder bent gekomen. Ik heb ook de parasiet die jij noemt en wat ik begreep hebben veel mensen die, is het heel lastig te behandelen én is de laatste informatie dat het wellicht juist ook wel een nuttige parasiet is. Bij mij wordt hij ook niet behandeld.
Ik ken dat verhaal over Iberogast, maar dat klopt niet. Het is wisselend leverbaar door de grote vraag en dat de fabrikant daar nog niet voldoende op is ingesteld.
Ik ken helaas niet veel artsen/ therapeuten. Ik zit bij Charlotte Simons, zij heeft praktijken bij Arnhem en Emmen. En ken in Utrecht Gilbert Brouwer.
Is het mogelijk om te achterhalen bij welke orthomoleculair arts Lisette is geweest? Ik heb ook al 2 1/2 jaar Sibo en heb echt van alles geprobeerd. Dit artikel klonk me als muziek in de oren. Ik probeer nu iemand te vinden die mij bij dit dieet en daarna wil helpen maar stuit op veel weerstand. Vandaar dat ik graag zou weten bij welke arts Lisette is geweest….
Hallo allemaal. Bij mij is in augustus 2023 ook sibo vastgesteld. Heb het FODMAP dieet gevolgd en voedingssupplement geslikt. Begin december opnieuw de ademtest gedaan en de sibo was de helft minder. Om de rest weg te krijgen opnieuw streng het FODMAP gevolgd. Voelde me een heel stuk beter. Meer energie buik ging ook heel goed. Ben na 7 weken gaan herintroduceren. Reageerde heftig op amandelen en rozijnen. Maar m’n buik voelde best oké tot dat in 11 dagen tijd. Va 1 maart dus. Eerst m’n schoonzoon overleed en 10 dagen later mn moeder. T ging in deze vreselijke tijd vrij goed met mn buik. Tot op de dag van de begrafenis van mn moeder 16 maart. Het lijkt wel of ik weer terug bij af ben. Heel de dag weer krampen. Volg nog steeds het dieet. Extra vit c probiotica en multivitaminen. Iemand nog een suggestie. ? Zou dit nu door de stress komen ?