Een tijdje geleden vroeg ik in de Karlijn’s Kitchen Facebook groep of jullie interesse zouden hebben in een Q&A sessie met een FODMAP-gespecialiseerde diëtist en daar kwamen positieve reacties op. Twee weken geleden deelde ik de antwoorden op de algemene FODMAP vragen. Vandaag beantwoorden we jullie vragen die specifiek gaan over de herintroductiefase! 

Jullie vragen zijn beantwoord door Manon te Linde van de praktijk Darmdiëtist. Manon heeft zich gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met maag- en darmproblemen, waaronder PDS en het FODMAP dieet. Ze heeft zelf ook PDS en weet daarom heel goed hoe het is om last van je buik te hebben. Ze heeft mij ook begeleid en ze heeft mij enorm geholpen met haar tips over het FODMAP dieet en andere dingen die van invloed kunnen zijn op darmklachten. Manon doet ook online consulten in haar praktijk, dus mocht je nog op zoek zijn naar een goede FODMAP-diëtiste, dan kan ik je haar praktijk absoluut aanraden. Een goede diëtist is wat mij betreft onmisbaar bij het doorlopen van het FODMAP dieet! 

Vragen over de herintroductiefase

Wat te doen als ik reageer op alle FODMAPs in de herintroductie fase? 

Als je reageert op alle FODMAPs in de herintroductie fase is de kans groot dat je dysbiose hebt. Dysbiose is disbalans van de darmbacteriën waardoor je darmen extra gevoelig reageren. Het is dan belangrijk om eerst te focussen op het herstellen van je darmen, en vervolgens opnieuw te herintroduceren.

Om je darmen te herstellen is het belangrijk om gezond en vezelrijk te eten. Zodat jouw gezonde darmbacteriën de juiste voeding aangeboden krijgen, waarop zij zich goed kunnen vermenigvuldigen. In sommige gevallen kan het nuttig zijn om te onderzoeken of andere voedselintoleranties een rol spelen, zodat die producten ook uit de voeding geëlimineerd kunnen worden. Het is wel raadzaam om dit altijd met een gespecialiseerd diëtist te doen.

Ik wil beginnen met herintroduceren. Per groep worden hiervoor suggesties gedaan, zoals bij fructose beginnen met mango of honing. Wat als ik iets niet lekker vind, kan ik dan ook iets anders uit die categorie nemen?

Ja, dat mag. Het is juist aan te raden om te testen met dingen die je normaal ook echt zou eten. Kies wel voor een product dat slechts een van de FODMAP groepen bevat en niet meerdere. 

Is het goed om na jaren FODMAP lifestyle de herintroductie nog eens te doorlopen. Maw, kan het zijn dat je sommige groepen wel kunt verdragen die eerst niet te verdragen waren? 

Het wordt aangeraden om zeker minimaal 1x per jaar de herintroductie opnieuw door te lopen. Je lichaam verandert, je darmen veranderen, het stressniveau in je leven verandert en je voedingspatroon verschuift over het algemeen ook. Het kan dus inderdaad zijn dat je uiteindelijk weer tegen FODMAPs kunt waar je eerst niet tegen kon.

 

Wat zijn tips tegen de nervositeit rondom de herintroductie? Hoe weet ik 100% zeker dat het het product is waar ik op reageer en niet iets anders?

Nervositeit is inderdaad iets wat meespeelt bij de herintroductie. Probeer altijd een moment te kiezen voor de introductie als je verder op de dag geen belangrijke plannen hebt. Kies een moment dat je buik rustig is en zorg dat je eventuele producten in huis hebt die normaal gesproken ook je klachten kunnen verlichten. Wellicht een warme kruik, pepermuntolie of iberogast.

En dan is het wel gewoon proberen. Kijk of je jezelf nieuwsgierig kunt maken naar de uitkomst, en niet nerveus. Je gaat ontdekken of je een product weer kan eten, en dat kan ook heel positief zijn.

Je weet 100% zeker dat het door het product komt door het vaker te testen. Hoe vervelend het ook is, als je klachten krijgt op de testdag moet je eigenlijk altijd nog een keer testen (mag ook een paar weken later) om te zien of de klachten terugkomen. Je kunt met goede zekerheid zeggen dat het door het product komt, als je de klachten kunt terughalen met het eten van het product met de desbetreffende FODMAP.

 

Hoe begin je met herintroduceren? 

Begin met herintroduceren als je buik al zeker 1 week rustig is en je klachten minimaal zijn. Kies vervolgens een productgroep waar je mee wilt starten, en zoek het herintroductieschema op in de Monash University app. Begin bij dag 1 en volg het schema.

 

Kan je bij lichte klachten na een herintroductie al concluderen dat je dus niet tegen dat product kan?

Nee, bij klachten in de herintroductie moet je eigenlijk altijd een tweede keer testen om er zeker van te zijn dat het product de klachten geeft. Maakt niet uit of de klachten licht of heftig zijn. Noteer uitgebreid wat voor klachten je hebt en test het product nogmaals als je buik weer rustig is. Als je dezelfde klachten krijgt, kun je concluderen dat het door de producten komt.

 

Maakt het uit in welke volgorde je test? 

Nee, dat maakt niet uit. Je kunt de groepen testen in een volgorde die jij fijn vindt. 

 

Hoe weet je zeker of je op een voedingsmiddel reageert als je tijdens de eliminatiefase ook soms klachten had? (zonder FODMAPs te eten) 

Antwoord van Karlijn: Als je twijfelt over of je op een voedingsmiddel reageert of dat je tijdens het testen gewoon andere klachten had, moet je het voedingsmiddel opnieuw testen. Het is heel belangrijk dat je je klachten zo goed mogelijk onder controle hebt als je begint met testen, anders wordt het heel moeilijk om er achter te komen of de reactie van het product dat je test komt of niet. Ik heb dit zelf ook gehad en toen ben ik met een diëtist gaan kijken waar deze klachten vandaan kwamen om ze onder controle te kunnen krijgen. Daarna ben ik weer opnieuw gaan testen. 

 

Moeten we een dag testen en dan een rustdag nemen en daarna weer een testdag of drie testdagen achter elkaar?

Dit kan allebei. Over het algemeen kun je 3 dagen na elkaar testen als je een reactie hebt met diarree of gasvorming en kun je er beter een dag tussen laten als je last hebt van obstipatie. Juist met obstipatie kan het langer duren voor een klacht zich uit. Het voordeel van de methode van 3 dagen achter elkaar testen is dat je vaak wat sneller door de verschillende tests heen gaat. Maar als je het juist een fijner idee vindt om wat meer rust te hebben tussen de testdagen, dan kun je ook de methode gebruiken met een rustdag tussen iedere testdag. Wat jezelf het prettigst vindt! 

 

Tijdens het eliminatiedieet kon ik tegen de honingsoorten (mango), maar nu eet ik weer normaal en kan ik er niet meer tegen. Kan dat?

Het kan zijn dat je reageert op de combinatie Fructose + Sorbitol. Houd eens in de gaten of je last krijgt als je alleen fructose eet, of dat het opspeelt als je bijvoorbeeld ook producten met sorbitol binnen dezelfde maaltijd eet. 

 

Hoe lang moet je tussendoor weer het pure low FODMAP volgen tussen de herintroductie van verschillende voedselgroepen? 

Tussen het testen van verschillende FODMAP groepen eet je strikt low FODMAP tot je je klachten weer onder controle hebt. Dus als je op vrijdag je lactose test afrond en je hebt klachten gekregen, dan eet je de dagen daarna weer volgens de richtlijnen van de eliminatiefase (tijdens de testen zelf overigens ook) tot je buik weer rustig is. Dan kun je met de volgende test beginnen. 

 

Ik heb vooral last van stapeling van fructanen. Hoe kom ik erachter hoeveel fructanen er in ingrediënten zitten? Ik weet dat ui, knoflook, artisjok en asperge veel fructanen hebben, maar hoe zit het met de rest? 

In de Monash FODMAP app kun je zien welke FODMAP groep er in een product zit. Als er bij een bepaalde hoeveelheid van een product een oranje bolletje met fructanen staat bevat die hoeveelheid een gemiddelde hoeveelheid fructanen. Staat er een rood bolletje, dan bevat het een hoge hoeveelheid fructanen. De specifieke hoeveelheid fructanen in grammen per product is niet openbaar bekend, helaas. Dus zul je moeten testen waar jou grens ligt. Bouw langzaam de portiegrootte op van de producten waar fructanen in zitten en evalueer wanneer je klachten krijgt.

Is deze fase echt perse nodig? Of mag je ook producten introduceren zonder naar de groepen te kijken? 

Ja, deze fase is perse nodig. Als je niet naar de groepen kijkt, weet je uiteindelijk niet op welke groepen je precies reageert en houd je onnodig producten uit je voedingspatroon weg.

 

Moet je altijd de maximale hoeveelheid van een groep testen, ook als je normaal nooit zoveel eet? 

Voor de zekerheid zou ik het wel aanraden. Als je een grote portie kunt verdragen, is de kans ook groot dat het goed gaat als je verschillende producten met dezelfde FODMAP stapelt. Want dan bereik je ook een hogere inname van die FODMAP. Producten die je nooit eet, zou ik niet testen, maar binnen elke FODMAP groep zit vast wel een product dat je wel eens eet.

 

Als je weet dat je een lactose-intolerantie hebt, kun je die groep dan overslaan bij het testen? 

Ja, dat kan en dat zou ik ook zeker aanraden. Je hoeft niets te testen als je het al zeker weet. Wat je nog wel zou kunnen testen (als je dit nog niet weet) is wat je grens is voor lactose. Dus hoeveel lactose je kunt eten zonder klachten te krijgen en vanaf welke hoeveelheid je klachten krijgt.

 

Ik zou wel graag willen weten hoe de meeste mensen het doen wanneer je verschillend kunt reageren op producten die binnen 1 groep passen. Ga je die apart testen? Allemaal? of alleen degene die je vaak gebruikt en zie je hoe het gaat met de rest? 

Voor de meeste FODMAP groepen is het genoeg om slechts een product uit de groep te testen om te weten hoe je op die FODMAP reageert. Dit geldt voor: lactose, fructose, sorbitol, mannitol en galactanen. Alleen voor de fructanen groep moet je meerdere producten testen. Voor deze groep wordt het ook aangeraden om deze allemaal te testen. Een test met fructanen-bevattende granen, fruit en groente, ui en knoflook. In totaal doe je dus 4 tests voor deze groep. 

Ik hoop dat je iets hebt aan de antwoorden op deze vragen! Als je nog meer vragen hebt, stel ze gerust hieronder in de comments!